Συνδυασμοί τροφίμων

 Ο συνδυασμός τροφίμων αποτελεί μια διατροφική φιλοσοφία που έχει αρχαίες ρίζες αλλά έχει γίνει εξαιρετικά δημοφιλής τα τελευταία χρόνια. Οι υποστηρικτές της, εξηγούν ότι οι ακατάλληλοι συνδυασμοί τροφίμων μπορεί να οδηγήσουν σε διάφορες παθήσεις, συσσώρευση τοξινών και πεπτικά προβλήματα. Πιστεύουν επίσης ότι οι κατάλληλοι συνδυασμοί μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην ανακούφιση αυτών των προβλημάτων.

Τι είναι οι συνδυασμοί τροφίμων;

Ο συνδυασμός τροφίμων είναι μια ιδέα που βασίζεται στο ότι ορισμένα τρόφιμα συνδυάζονται αποτελεσματικά, ενώ άλλα όχι.

Η πεποίθηση είναι ότι ο ακατάλληλος συνδυασμός τροφίμων μπορεί να οδηγήσει σε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και την πέψη.

Πεποιθήσεις πίσω από το συνδυασμό τροφίμων

Οι γενικοί κανόνες συνδυασμού τροφίμων βασίζονται κυρίως σε δύο πεποιθήσεις.

Η πρώτη πεποίθηση αφορά στην ιδέα ότι, επειδή τα τρόφιμα αφομοιώνονται με διαφορετικές ταχύτητες, ο συνδυασμός ενός τροφίμου ταχείας πέψης με ένα τρόφιμο βραδείας πέψης προκαλεί «σύμπλοκο» στο πεπτικό σύστημα, που οδηγεί σε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία και στην πέψη.

Η δεύτερη πεποίθηση είναι ότι διαφορετικά τρόφιμα απαιτούν και διαφορετικά ένζυμα για να διασπαστούν και ότι αυτά τα ένζυμα λειτουργούν σε διαφορετικά επίπεδα pH στο έντερό.

Η ιδέα είναι ότι, εάν δύο τρόφιμα απαιτούν διαφορετικά επίπεδα pH, το σώμα δεν μπορεί να αφομοιώσει σωστά και τα δύο ταυτόχρονα. Πιστεύεται ότι, ο ακατάλληλος συνδυασμός τροφίμων προκαλεί τη συσσώρευση τοξινών και οδηγεί σε αρνητικές συνέπειες για την υγεία, όπως πεπτική δυσφορία και παθήσεις.

Τρόφιμα που μεταβάλλουν το pH του πεπτικού συστήματος

Μια θεωρία, υποστηρίζει ότι ο ακατάλληλος συνδυασμός τροφίμων μπορεί να εμποδίσει την πέψη δημιουργώντας λάθος pH για τη λειτουργία ορισμένων ενζύμων.

Η κλίμακα pH μετρά κατά πόσο όξινο ή αλκαλικό είναι ένα διάλυμα. Κυμαίνεται από 0–14, όπου το 0 είναι το πιο όξινο, το 7 είναι ουδέτερο και το 14 το πιο αλκαλικό.

Είναι αλήθεια ότι, τα ένζυμα χρειάζονται ένα συγκεκριμένο εύρος pH για να λειτουργήσουν σωστά και ότι δεν απαιτούν όλα τα ένζυμα στην πεπτική οδό το ίδιο pH.

Ωστόσο, η κατανάλωση τροφών που είναι πιο αλκαλικές ή όξινες δεν αλλάζουν σημαντικά το pH του πεπτικού συστήματος και το σώμα έχει διάφορους τρόπους να διατηρεί το pH σε κάθε τμήμα του πεπτικού συστήματος.

Για παράδειγμα, το στομάχι είναι συνήθως πολύ όξινο, με χαμηλό pH 1–2,5, αλλά όταν καταναλώσουμε ένα γεύμα μπορεί αρχικά να ανέβει έως και 5. Ωστόσο, απελευθερώνεται 

περισσότερο γαστρικό οξύ μέχρι να μειωθεί το pH.

Η διατήρηση αυτού του χαμηλού pH είναι σημαντική γιατί βοηθά στην έναρξη της πέψης των πρωτεϊνών και ενεργοποιεί τα ένζυμα που παράγονται στο στομάχι.

Τεκμηριωμένα παραδείγματα συνδυασμού τροφίμων

Υπάρχουν πολλοί συνδυασμοί τροφίμων που βασίζονται σε στοιχεία τα οποία μπορούν να βελτιώσουν ή να μειώσουν σημαντικά την πέψη και την απορρόφηση ορισμένων τροφίμων.

Εσπεριδοειδή και σίδηρος

Ο σίδηρος διατίθεται σε δύο μορφές: ο αιμικός σίδηρος, που προέρχεται από ζωικές πηγές, και ο μη αιμικός σίδηρος, ο οποίος προέρχεται από φυτικές πηγές.

Ο αιμικός σίδηρος απορροφάται καλύτερα, αλλά ο ρυθμός απορρόφησης του μη αιμικού σιδήρου από το σώμα είναι πολύ χαμηλός — από 1-10%.

Η προσθήκη βιταμίνης C είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για την αύξηση απορρόφησης σιδήρου αφού μπορεί να μειώσει την ικανότητα του φυτικού οξέος να εμποδίζσει την απορρόφηση του.

Αυτό σημαίνει ότι ο συνδυασμός τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C (όπως τα εσπεριδοειδή και οι πιπεριές) με φυτικές πηγές σιδήρου (όπως σπανάκι, φασόλια και εμπλουτισμένα δημητριακά) είναι μια εξαιρετική επιλογή.

Καροτενοειδή και λιπαρά οξέα

Ορισμένα θρεπτικά συστατικά, όπως οι λιποδιαλυτές βιταμίνες και τα καροτενοειδή, χρειάζονται λίπος για να απορροφηθούν από τον οργανισμό.

Τα καροτενοειδή είναι ενώσεις που βρίσκονται στα κόκκινα, πορτοκαλί και σκούρα πράσινα λαχανικά, όπως τα καρότα, οι ντομάτες, οι κόκκινες πιπεριές, το σπανάκι και το μπρόκολο).

Μια διατροφή πλούσια σε καροτενοειδή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων, όπως ορισμένους τύπους καρκίνου, καρδιακές παθήσεις και προβλήματα όρασης.

Έτσι, για να μην χάσουμε αυτά τα σημαντικά θρεπτικά συστατικά καλό είναι τα λαχανικά που περιέχουν καροτενοειδή να συνδυάζονται με μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, όπως ξηρούς καρπούς, σπόρους, ελαιόλαδο ή αβοκάντο.

Οξαλικά οξέα και γαλακτοκομικά προϊόντα

Τρόφιμα όπως το σπανάκι, η σοκολάτα και το τσάι περιέχουν οξαλικό οξύ, ένα αντιθρεπτικό συστατικό που μπορεί να συνδεθεί με το ασβέστιο για να σχηματίσει μια αδιάλυτη ένωση.

Για άτομα που είναι επιρρεπή στην εμφάνιση πετρών στα νεφρά, η κατανάλωση πηγών ασβεστίου, όπως τα γαλακτοκομικά προϊόντα με τροφές που περιέχουν οξαλικό οξύ, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης τους.

Από την άλλη πλευρά, ο συνδυασμός οξαλικού και ασβεστίου μειώνει την απορρόφηση του ασβεστίου. Για τους περισσότερους ανθρώπους, αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής. Ωστόσο, για άτομα που δεν καταναλώνουν επαρκή ποσότητα ασβεστίου ή που ακολουθούν μια διατροφή πολύ υψηλή σε οξαλικό οξύ, αυτή η αλληλεπίδραση μπορεί να προκαλέσει δυσμενείς επιπτώσεις.